Proje Kimliği

1.   Proje Numarası:

GEF Proje No: 1873

4.    GEF Uygulayıcı Birimi/Geliştirilmiş İmkanları olan Yürütücü Ajans:

Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Teşkilatı 

2.   Projenin adı :

Türkiye Cumhuriyeti’nde Kalıcı Organik Kirleticilere (KOK) İlişkin Stockholm Sözleşmesinin uygulanması için önlem alınmasının kolaylaştırılması için etkinliği artırıcı faaliyetler  

5.   Ülkenin uygunluğu:

Türkiye Kalıcı Organik Kirleticilere (KOK) İlişkin Stockholm Sözleşmesinin imzacı ülkelerinden birisidir. 

3.   Ülke:                                     Türkiye Cumhuriyeti

6.   GEF ulusal operasyonel merkezinin adı ve destek mektubunun imzalandığı tarih (destek mektubunun kopyası eklenecektir):

Destek mektubu imza tarihi:       19 August 2002

Proje Hedefleri, Faaliyetleri ve Beklenen Çıktıların Özeti

7.   Projenin Hedefi:

Teklif edilen Etkinleştirici Faaliyetlerin (EF) genel hedefi KOK yönetimi için Ulusal Uygulama Planı (UUP)’nin hazırlanması amacıyla ulusal kapasite ve yeteneklerin güçlendirilmesidir. Bu plan, politika ve stratejik kararlar için temel ve gerekli bilgi düzeyini sağlayacak ve Stockholm Konvansiyonu’nun hükümlerini karşılamak amacıyla Türkiye’nin üstlenmesi gereken öncelikli faaliyetleri belirleyecektir. Plan Taraflar Konferansına (TK) gönderilmeden önce bütün paydaşlar tarafında onaylanacaktır.

8.   Proje faaliyetleri:

Proje Faaliyetleri GEF’in “KOK’lara ilişkin İlişkin Stockholm Sözleşmesinin için Etkinleştirici Faaliyetler Başlangıç Rehberi”nde genel çerçevesi verilen ve bu teklif belgesinde detaylı olarak açıklanan adım adım bir süreç takip edecektir.  

Özetle bu faaliyetler sonucunda:

Ø    KOK üretimi, ticareti, depolanması, kullanımı ve kasıtsız salıverilmesini tespit eden ve miktarını belirleyen sürdürülebilir bir ulusal envanter sistemi kurulacaktır (Madde 3, 5, 6, 9, 10);

Ø    KOK yönetimi ve izlenmesine ilişkin yasal, kurumsal ve teknik kapasite değerlendirilecektir;

Ø    KOK kullanımının ve azaltımının sosyo-ekonomik sonuçlarının değerlendirilmesi ve bilgi değişimi ve eğitim yolu ile paydaşlar arasında KOK’larla ilgili risklere ilişkin farkındalık yaratılacak, böylece alternatif kimyasalların (muadiller) tespit edilmesi ve kullanıma sorulacaktır (Madde 9, 10);

Ø    Ön envanterlerden ve değerlendirmelerden Türkiye’nin öncelikli olarak atması gereken adımların tespit edilecektir,

Ø    Madde 7 uyarınca, Ulusal Uygulama Planı için onayı hazırlanacak ve alınacaktır.

9.   Projeden Beklenen Çıktılar

Türkiye’nin Stockholm Sözleşmesi kapsamında yükümlülüklerini yerine getirebilmesi için bir Ulusal Plan (UUP)

UUP’yi uygulama ve COP’e rapor verme şartlarının yerine getirilmesi için ulusal kapasite ve yeteneklerin oluşturulması

Proje süresi, maliyeti ve uygulayıcı kurum

10.  Proje süresi:                               2 yıl

11. Tahmini toplam bütçe:                      469,700 ABD$

12. GEF’ten istenen miktar:            469,700 ABD$

13.  Teklifi gönderen kuruluşa ait bilgiler:

UNIDO Birleşmiş Milletlerin sınai kalkınma konusunda uzmanlaşmış bir kuruluşudur. UNIDO’nun gelişmekte olan ve geçiş ekonomileri olan ülkelerdeki sanayinin ekonomik ve çevresel performansını geliştirmek için köklü programları vardır. Kuruluş, kimyasallar, kağıt hamuru ve kağıt, çimento ve tekstil gibi çok çeşitli endüstri dalında önemli düzeyde bilgiye sahiptir. Kuruluş diğerlerinin yanı sıra, pestisit formüle edilmesi ve KOK yan ürünleri kasıtsız jenerasyonu konularında tanınmıştır. 

UNIDO, Stockholm Sözleşmesinin hazırlanmasını sağlayan hükümetler arası müzakerelere giden aşağıdaki Ajanslararası İşbirliği etkinliklerine katılmıştır:

Ø  1995’de Vancouver, Kanada’da ve Manila’da, 1996’da Filipinlerde gerçekleştirilen uluslararası toplantılar;

Ø  Kimyasal Güvenliği Üzerine Hükümetlerarası Forum (IFCS) ve Kimyasalların Güvenilir Yönetimi İçin Kuruluşlar Arası Program (IOMC) toplantıları;

Ø  Bazı KOK’lara ilişkin Uluslararası Eylemlerin Uygulanmasına yönelik bir Uluslararası Yasal Bağlayıcı Araç için yapılan Hükümetlerarası Müzakere Komitesi (INC) toplantıları. 

UNIDO, GEF projelerini uygulamak üzere genişletilmiş imkanları olan uygulayıcı bir ajanstır ve 2001 yılında GEF KOK’lara İlişkin Ajanslar Arası Görev Gücünün bir üyesi olmuştur. Etkinleştirici faaliyet tekliflerini GEF’e doğrudan göndermek üzere yetkilendirilmiştir. Bugüne kadar UNIDO tarafından sunulan 28 EF teklifi onaylanmıştır.

UNIDO ve ortakları

Ø  KOK’ların ortadan kaldırılması için en iyi teknolojilerin tespit edilmesi,

Ø  Tanımlanan KOK’lar için muadil olarak alternatif maddelerin tespit edilmesi ve değerlendirilmesi,

Ø  KOK’ların yönetimi ile ilgilenen hükümet birimleri, sanayi ve sivil toplum için  yasal ve sosyal boyutlara yönelik uygun yaklaşımların tespit edilmesi amaçları ile bir dizi teklif sunmuştur ve bu projeleri yürütmektedirler:

UNIDO’nun, Trieste, İtalya’daki Uluslararası Bilim ve İleri teknoloji Merkezi (ICS), KOK’lara ilişkin bir eğitim programı hazırlamıştır ve bu programı gelişmekte olan ülkelerin ulusal memurları için uygulamaktadır.

14. Uygulayıcı kuruluşa ilişkin bilgi.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (ÇŞB) bu projenin uygulayıcı kurumu olacaktır. Bakanlığın yapısı ve sorumlulukları Ek 1’de verilmiştir. Bakanlık Türkiye’de, çevre ile ilgili standartları ve kuralları oluşturmak, politika geliştirmek, diğer bakanlıklarla işbirliği geliştirmek, eğilimleri izlemek, yürürlükteki mevzuatı uygulamak ve bilgileri paylaşmakla yetkili kuruluştur. 

15. GEF Uygulayıcı Birimi/Geliştirilmiş İmkanları olan Yürütücü Ajans’ına teklifin gönderildiği tarih: 19 Ağustos 2002

16. Proje önerisinin GEF Sekreteryasına gönderildiği tarih:  24 Ekim 2002

17. Teklifin onaylandığı tarih: 17 Aralık 2002                

18. GEF Ajansı Onay Tarihi: 19 Şubat 2003

19. Projenin Durumu: IA Onaylı

20. Uygulamanın Durumu: Proje tamamlanmıştır.