Kalıcı Organic Kirleticiler Tüzüğü yürürlüğe girmiştir;
Üretim ve uluslararası tanınan kalıcı organik kirleticilerin (KOK) kullanımını yasaklayan AB, dünyanın en kötü kimyasallarından kurtulmak için önemli bir adım atmıştır. Vücut yağında biriken ve nesiller boyunca kalan KOK'lar, yaygın olarak endüstride ve pestisit olarak kullanılmıştır. KOK'ların çoğu zaten AB'de aşamalı olarak üretimden kaldırılmış olmasına rağmen, izleri gezegenin her yerinde insanlar ve hayvanlarda bulunabilir ve sağlıklarını olumsuz etkileyebilir. Hala kullanımda olan ve şu anda yasaklanacak olan maddelerden biri, örneğin çocuklarda saç biti ile mücadele için şampuanda bulunan, bazı Üye Devletlerde kullanılan pestisit olan lindandır. 20 Mayıs 2004 tarihinde yürürlüğe giren kalıcı organik kirleticilere ilişkin Yönetmelik, tüm Üye Devletlerde doğrudan uygulanabilmektedir. Yönetmelik, Stockholm Sözleşmesi ve KOK UNECE Protokol hükümleri ile aynı düzleme getirerek KOK'lara ilişkin daha önceki AB mevzuatını tamamlamakta, ancak muafiyetleri sınırlayarak ve gereksiz maddelerin stoklarını ele alarak bir adım daha ileri gitmektedir.
Üç türde kalıcı organik kirletici (KOK) vardır: (DDT gibi) pestisitler, (PCB gibi) endüstriyel kimyasallar ve (dioksin ve furan gibi) endüstriyel proseslerin kasıtsız yan ürünleri. Bu maddelerin pek çoğu, bilinen kanserojen veya toksik maddelerdir. KOK maddeleri çevrede on yıllar boyunca kalıcıdır; canlı organizmalarda birikmekte ve kendi kaynaklarından uzaklara, sınır ötesine seyahat etmektedir.
Bu maddelerin dikkatsiz şekilde kullanılması ve bertarafının sağlık ve çevreye etkileri henüz tam olarak anlaşılmış değildir, ancak bazılarının, kansere, üreme ile ilgili sorunlara neden olduğu veya başka bir şekilde zehirli olduğu bilinmektedir.
Kalıcı organik kirleticilere ilişkin yeni Yönetmelik KOK'lara ilişkin iki uluslararası yasal bağlayıcı belge ile Topluluk mevzuatını uyumlaştırmayı hedeflemektedir: Uzun Menzilli Sınırlar Ötesi Hava Kirliliği bölgesel UNECE Sözleşmesi Protokolü (CLRTAP) ve genel Stockholm Sözleşmesi. Aynı zamanda, uluslararası bilinen KOK'ların üretimi ve kullanımını ortadan kaldırma amacını vurgulayarak uluslararası yükümlülüklerin daha da ilerisine gitmektedir. KOK'lara ilişkin her iki uluslararası sözleşme daha fazla maddenin listelenmesine izin verdiği için, Yönetmelik aynı zamanda düzenleyici bir komite prosedürü ile madde listelerinde değişikliği de öngörmektedir.
Listede yer lan KOK'ların çoğu artık kullanımda olmadığı için, Yönetmeliğin kimya endüstrisi ve kimyasalların pazarlama ile ilgilenen operatörler üzerinde doğrudan herhangi bir sonucu yoktur. Ancak, KOK özelliklerine sahip yeni maddeler geliştirilebilir ve piyasaya sürülebilir. Bu maddeler yeni kimyasallara yönelik veya biyosit ve pestisitler için mevzuat yoluyla belirlenmelidir. Mevcut maddelere ilişkin bilgi eksikliği nedeniyle, aynı zamanda piyasada henüz fark edilmemiş KOK benzeri maddeler olabilir. Gelecekteki AB kimyasallar politikası REACH kullanılmaya başladığında, tüm KOK-benzeri kimyasalların yönetimi geliştirilecek ve mevcut maddeler için kayıt şartı ile daha fazla KOK'un tespit edilmesi muhtemeldir. REACH kapsamında, uluslararası alanda tanınan KOK'lar yasaklanmaya devam edecektir; KOK-benzeri maddeler yetki gerektirecek veya kısıtlı olacaktır.
KOK atık ve stoklarının sahipleri yeni KOK yönetmeliği kapsamında daha sıkı kontrol edilecektir. Aynı durum dioksin, furan ve diğer yan ürün KOK'ları salan sanayi ve diğer tesisler için de geçerlidir.
Yönetmelik kasıtlı üretilen 13 KOK maddesinin üretimini, piyasaya sürülmesi ve kullanımını yasaklamaktadır. Hekzaklorosiklohekzan (HCH)/lindan durumunda, Üye Devletlere 2007 yılı sonuna kadar belirli kullanımlar için bir aşamalı kullanımdan kaldırma süresi verilmiştir. Listelenen maddelere ilişkin genel muafiyetler asgari düzeyle sınırlıdır. Üye Devletler, sadece mevcut ekipman ve PCB içeren diğer maddelere sınırlı süreli maddeye özgü muafiyetler uygulayabilir. (Kapalı bir sistemde, saha ile sınırlı dicofol üretiminde ara madde olarak), DDT'nin özel bir kullanımına muafiyet tanımak için bir olasılık vardır.
Hiçbir şekilde kullanılmasına izin verilmeyen geri kalan tüm stoklar tehlikeli atık olarak yönetilir. KOK stoklarının ihracı zaten PIC Yönetmeliği kapsamında sınırlandırılmıştır. (Referans standardı olarak veya aşamalı kullanımdan kaldırılması sırasında lindanın belirli kullanımları için) 50 kg'den fazla stoklar yetkili makama bildirilir ve güvenli, verimli ve çevreye zarar vermeyecek şekilde yönetilir.
Kasıtsız POP salımını en aza indirmeyi amaçlayan denetim önlemleri, diğerlerinin yanı sıra, endüstriyel tesislerin kirlilik kontrolü (EKÖK) konusunda mevcut Topluluk mevzuatını esas almaktadır. Ancak, Yönetmelik, Üye Devletlerin dioksinler, furanlar, PCB ve poliaromatik hidrokarbonlar (PAH) için kapsamlı envanterler hazırlamasını ve sürdürülmesini ve bu maddelerin toplam salımlarını en aza indirmek için önlemler hakkında kendi ulusal eylem planlarını bildirmelerini zorunlu kılmaktadır. Eylem planı aynı zamanda KOK salımını önlemek için ikame veya değiştirilmiş malzeme, ürün ve proseslerin gelişmesini teşvik tedbirlerini içerir.
Üreticiler ve atık sahipleri atıkların KOK maddelerle kirlenmesini önlemek için önlem almak zorundadır. Aksi takdirde atık kontrol önlemleri Stockholm Sözleşmesindekileri yakından izler: KOK maddelerin geri kazanılması yasaklanmıştır ve atıklara imhasını veya POP içeriğinin geri dönmeyecek dönüşümünü sağlayacak bir şekilde müdahale edilmelidir. Tadil etmek suretiyle ve söz konusu atık yönetimi operasyonları çevre açısından tercih edilmiyorsa, Üye Devletler, sıkı koşullarla, diğer bazı işlemler için örneğin, PCB ile kirlenmiş yıkıntı atıklarının kalıcı depolanmasına izin verebilir.
